سیستم بیدو ، رقیبی تازه برای سیستم جی.پی.اس!
سیستم ناوبری فضایی بیدو (Beidou) بتازگی ارائه خدمات به ساكنان مناطق آسیا ـ اقیانوسیه را آغاز كرده است.
این سیستم ناوبری پس از یك سال اجرای آزمایشی و افزودن شش ماهواره دیگر در سال گذشته توانسته خود را بیش از پیش به توانمندیهای سیستم موقعیتیاب جهانی ایالات متحده (GPS) نزدیك سازد. طبق برنامه ریزیهای انجام شده، قرار است حوزه عملكرد این سیستم در آینده گسترش یافته و همه كشورهای جهان را دربر بگیرد.
در حال حاضر چهار سیستم موقعیتیاب جهانی در جهان وجود دارد كه عبارت است از: بیدو (چین)، جی.پی.اس (آمریكا)، گلوناس (روسیه) و گالیله (اتحادیه اروپا). بیدو در زبان چینی به معنای قطبنماست.
این سیستم ناوبری در حال حاضر دارای 16 ماهواره موقعیت یاب و 4 ماهواره آزمایشی است. سیگنالهای این ماهوارهها را میتوان در كشورهایی نظیر استرالیا نیز دریافت كرد.
كیفیت خدمات این سیستم موقعیتیاب از آغاز كار تاكنون توانسته پیشرفتهای چشمگیری یابد. به عنوان نمونه دقت موقعیتیابی بیدو در آغاز اجرای آزمایشی آن 25 متر افقی و 30 متر عمودی بود. حال آنكه تا امروز دقت آن به 10 متر افقی و عمودی رسیده است.
البته بیدو در زمینه بازاریابی با دشواریهایی روبهروست. در حال حاضر در بازار جهانی، محصولات مبتنی بر GPS بیشترین سهم را به خود اختصاص دادهاند و به همین دلیل است كه گسترش سیستم بیدو نیازمند سرمایهگذاریهای بیشتر است.
البته بسیاری از شركتهای بینالمللی منتظرند كدهای عملیاتی سیستم بیدو توسط سازندگان آن اعلام شود تا آنها نیز تجهیزات موقعیتیابی مبتنی بر آن را تولید كنند.
چین یكی از اصلیترین تولیدكنندگان تجهیزات موقعیتیابی است. در سال 2012 میزان تولیدات چین در این حوزه به 120 میلیارد یوان(19.2 میلیارد دلار) رسید و پیشبینیها از افزایش این میزان تا 500 میلیارد یوآن تا سال 2020 حكایت دارد. كل ارزش صنایع مرتبط با تجهیزات جهتیابی جهان تا سال 2020 حدود 500 میلیارد دلار تخمین زده میشود.
یكی از پیشنهادهایی كه در زمینه تولید این تجهیزات ارائه شده این است كه طراحان و مهندسان امكان بهرهگیری از سیستمهای مختلف جهتیابی را مدنظر قرار دهند تا این تجهیزات دیگر متكی به یك سیستم خاص مثل GPS نباشند.
اولین ماهواره بیدو سال 2000 به فضا پرتاب شد و بین سالهای 2000 و 2007 نیز چهار ماهواره آزمایشی دیگر در مدار زمین قرار گرفتند. قرار است تا ده سال آینده چهل ماهواره جهتیاب دیگر برای سامانه بیدو در مدار زمین قرار گیرد. طول عمر ماهوارههای فعلی بیدو هشت سال است اما كارشناسان قصد افزایش عمر مفید ماهوارههای جدید از هشت به 12 سال را دارند.
سازمان های دولتی چین از سال 2003 از سیستم بیدو برای كنترل ترافیك استفاده میكردند.